با توجه به درخواست هایی که مخاطبان وب سایت ما در مورد مشاغل کانادا داشتند، از این به بعد هر شغل و درآمد و نحوه تحصیل در آن را به صورت خبر درج می نماییم. توجه داشته باشید که در مورد کاریابی در هرشغل و مقدار دستمزد فعلی آن می توانید در بخش کاریابی کانادا وبسایت ما اطلاعات کسب کنید.

بینایی سنجی اپتومتری: optometry

  آزمایش چشم و ساختارهای مربوط به آن است برای کشف اختلالات بینایی و تجویز عدسی‌های مناسب یا دیگر وسایل کمک‌کننده به بینایی یا تمرین‌های چشمی برای جبران کاستی‌های دید. با توجه به دامنه گسترده رشته اپتومتری ، معادل فارسی آن - بینایی سنجی - که در واقع ترجمه لغت به لغت ، کلمه اپتومتری می باشد ، معادل درستی به نظر نمی‌رسد.

رشته دانشگاهی اپتومتری علم مراقبت‌های چشمی و بینایی است. دانش‌آموختگان این رشته مراقب اولیه سلامتی چشم و دستگاه بینایی به‌شمار می‌آیند و قادرند از چشم و ساختمان‌های وابسته به آن معاینه به عمل آورده و نسبت به تصحیح کاستی‌های انکساری از طریق تجویز عینک، لنز تماسی، تمرینات ارتوپتیک و در بعضی کشورها تجویز دارو اقدام نمایند.

کسانی که از ناحیه چشم احساس ناراحتی می‌کنند باید توسط یک اپتومتریست معاینه یا درمان شوند و یا او در صورت لزوم بیمار را به متخصص مربوطه ارجاع دهد. شاید در نگاه نخست به نظر برسد که اپتومتریست همیشه بیماران را به چشم‌پزشک ارجاع می‌دهد اما اینگونه نیست، بلکه تقریباً بیشتر بیماری‌ها بر روی چشم علائمی را ظاهر می‌کنند بنابراین یک اپتومتریست کاربلد می‌تواند با بررسی دقیق چشم، بیماران را به نزد متخصص مربوطه فرستاده و آنها را از خطرات جدی محافظت نماید.

اولین ثبت قانونی اپتومتری در کانادا مربوط به سال 1908 در استان Saskatchewan میباشد. دراین سال برای نخستین بار اپتومتریستها ملزم شدند خود را در مراجع استانی یا منطقه ای کانادا رجیستر نمایند. نخستین موسسه دانشگاهی اپتومتری در کانادا، دانشکده اپتومتری دانشگاه مونترئال در استان Quebec بود که در سال 1910 تاسیس شد.

در کانادا یکی از کارآفرینان صنف عینک سازی، عینک حکیم Hakim Optical است. آقای کریم حکیمی دارای 161 شعبه در کانادا جهت فروش عینک و خدمات مربوط به آن است.

فراز و نشیبهای تاریخ اپتومتری در کانادا :

قبل از پایه گذاری اپتومتری در کانادا کارهای مربوط به بینایی و عینک توسط جواهرسازان یا داروفروشها و ... انجام میشد. پس از ورود اپتومتری به کانادا و تاسیس دانشکده اپتومتری مونترئال این حرفه در کانادا رسمیت پیدا نمود. با تلاش انجمنهای استانی کم کم تمامی اپتومتریستها رجیستر شدند تا مشخص شود که آنها صلاحیت پرداختن به این حرفه را دارند و از فعالیت افراد غیر مجاز جلوگیری شود. در سال 1935 اپتومتری در قانون پزشکی ایالتی (the State Medicine Act) گنجانده شد.

 اگرچه انتشار مجله اپتومتری کانادا (Canadian Journal of Optometry) از سال 1939 آغاز شد ولی انجمن اپتومتری کانادا (Canadian Association of Optometrists) در سال 1941 تاسیس شد و تا سال 1948 طول کشید تا در قوانین کانادا به رسمیت شناخته شود.

از سال 1950 پرداخت هزینه انجام رفرکشن توسط اپتومتریستها بوسیله دولت استانی (ایالتی) آغاز گردید و در سال 1956 دوره پایه اپتومتری به دکتری حرفه ای تغییر یافت و اپتومتریستها مجاز به استفاده از عنوان دکتر شدند.

 استفاده از داروهای تشخیصی توسط اپتومتریستها در سال 1979 آغاز شد و نخستین دوره آموزشی استفاده از داروهای درمانی در سال 1993 توسط دانشگاه Alberta برگزار شد و نهایتا در سال 1996 قانونی تصویب گردید که اپتومتریستها را بعنوان درمانگران اولیه چشمی معرفی مینمود و تاکید مینمود اپتومتریستها نخستین کسانی هستند که با بیماران دچار مشکلات چشمی و بینایی در تماسند و اجازه درمان با دارو را دارند.

شرح وظایف اپتومتریستها در کانادا :

در حالیکه ممکن است شرح وظایف اپتومتریستها بر اساس قوانین مناطق و استانهای مختلف تفاوتهایی با هم داشته یاشد ولی در سرتاسر کانادا اپتومتریستها مجاز به انجام موارد زیر هستند:

الف: معاینات روتین اپتومتری ، از جمله گرفتن تاریخچه و رفرکشن ، ارزیابی دید تک چشمی و دو چشمی و سلامت عمومی چشم

ب: تستهای تشخیصی تکمیلی و استفاده از داروهای تشخیصی ، مثل ارزیابی آنیزو کونیا و حساسیت کانتراست و دید رنگ ، ایندایرکت افتالموسکوپی ، سایکلوپلژیک رتینوسکوپی ، بیو میکروسکوپی و ارزیابی پاتولوژیهای چشمی ، گونیوسکوپی ، ارزیابی فشار چشم ، توپو گرافی قرنیه ، تستهای الکترودیاگنوستیک ، ارزیابی میدان بینایی و کم بینایی

ج: خدمات درمانی ، چون تجویز عینک و لنز و وسایل کمک بینایی برای کم بینایان ، ویژن تراپی ، پایش تظاهرات چشمی بیماریهای سیستمیک و ارجاع در صورت لزوم ، مراقبتهای قبل و بعد از اعمال جراحی چون کاتاراکت و جراحی رفرکتیو

اپتومتریستهایی که دارای مجوز استفاده و تجویز داروهای درمانی (Therapeutic Pharmaceutical Agent) هستند میتوانند در چهارچوب قانون از قطره ها و پمادهای موضعی چشمی برای در مان بیماریهای چشمی استفاده نمایند. در برخی موارد مثل گلوکوم یا یوئیت خلفی ممکن است محدودیتهایی مثل لزوم همکاری با یک پزشک یا ارجاع به چشم پزشک وجود داشته باشد. اپتومتریستهای دارای مجوز دارودرمانی همچنین میتوانند اقدام به درآوردن اجسام خارجی از چشم نموده ، مجرای اشکی را میل بزنند و یا punctal plugs را درپانکتوم نصب نمایند.

در مواردی که پزشک مراقب ثانویه در دسترس نیست ، اپتو متریست بعنوان مراقب اولیه چشمی به همراه یک پزشک مراقب اولیه میتواند به درمان مسائلی چون سوختگی های شیمیایی ، گلوکوم زاویه بسته حاد و حتی سلولیت اوربیت بپردازد. ممکن است نیاز به ارجاع به چشم پزشک جهت مراقبتهای ثانویه باشد یا نباشد.

مقاطع تحصیلی :

درخواست برای ورود یه رشته اپتومتری در کانادا بسیار بالا میباشد. بعنوان مثال سالیانه حدود 600 فرم درخواست برای رشته اپتومتری به دانشگاه مونترئال ارسال میگردد که فقط 43 نفر از میان آنها پذیرفته میشود.

دوره ی دکتری اپتومتری در کانادا 7 الی 8 ساله میباشد که حداقل سه سال آن به دوره دانشگاهی undergraduate ترجیحا با گرایش علوم طبیعی اختصاص میابد و پس از آن برنامه چهار ساله اپتومتری آغاز میگردد. برخی اپتومتریستها پس از تکمیل دوره OD یک دوره یکساله رزیدنتی تخصصی را نیز پشت سر میگذارند. هزینه تحصیل اپتومتری در کانادا از 60 الی 70 هزار دلار میباشد که میتوان برای آن از وامهای دانشجویی یا بانکی استفاده نمود.

برای ورود به حوزه تحقیق و پژوهش و یا تدریس در دانشگاه ، اپتومتریستها میتوانند به ادامه تحصیل در مقاطع MSc و PhD بپردازند. همچنین برای تسهیل امور ، این امکان وجود دارد که دانشجویان  با ورود به برنامه تسهیل شده دکتری حرفه ای – کارشناسی ارشد  (Accelerated OD/Master's Program) پس از طی 9 ترم تمام وقت هر دو مدرک Doctor of Optometry و Masters in Vision Science را به دست آورند. همچنین این دانشجویان میتوانند پس از تکمیل واحدهای مربوط به OD برنامه خود را به PhD تغییر دهند.

فارغ التحصیلان دارای OD میتوانند با گذراندن دو ترم مدرک Masters in Vision Science را دریافت دارند. برای دانشجویان دوره تمام وقت MSc نیز این امکان وجود دارد که با ورود به برنامه Accelerated PhD in Vision Science برنامه تحصیلی خود را به PhD تغییر دهند. برای این منظور پیشرفت تحصیلی دانشجویان MSc هر 6 ماه توسط کمیته ای ارزیابی میشود تا امکان انتقال آنها به دوره ی PhD  مورد بررسی قرار گیرد.

International Optometric Bridging Program (IOBP) :

این برنامه با همکاری دانشگاه واترلو و College of Optometrists استان آنتاریو برگزار میگردد و برای آشنا کردن اپتومتریستهای فارغ التحصیل شده در خارج از کانادا و آمریکا ، با استاندارهای اپتومتری در کانادا میباشد. افراد واجد شرایط در طی این دوره مهارتهای مربوط به زبان انگلیسی ونیز مهارتهای آکادمیک و کلینیکی لازم برای گذراندن آزمون Canadian Standard Assessment in Optometry  و رجیستر شدن در استانهای کانادا را کسب مینمایند.

افراد متقاضی برای این برنامه ، طی سه مرحله بررسی مدرک دانشگاهی (Academic Credential Assessment) ، بررسی مهارت زبان (Language Fluency) و بررسی پیش آموزشی (Prior Learning Assessment - PLA) مورد ارزیابی قرار میگیرند و در صورت تایید وارد یکی از دوره های Bridging One (دوره دانشگاهی هشت هفته ای) یا Bridging Two (دوره دانشگاهی یکساله) میشوند.

برای ورود به این برنامه داشتن حداقل دو سال تحصیلات تمام وقت دانشگاهی undergraduate و گذراندن دوره 4 ساله اپتومتری (یا گذراندن دوره 4 ساله اپتومتری و داشتن دو سال سابقه کار اپتومتری در خارج از کانادا) لازم است. چشم پزشکانی که دوره رزیدنتی حداقل سه ساله را گذرانده باشند نیز میتوانند وارد این برنامه شوند.  از نظر زبان متقاضیان باید دارای مدرک IELTS آکادمیک با حداقل معدل 7.5 و حداقل نمره 7 در هر کدام از مهارتها ، باشند. البته به گفته مسئولان از سال 2012 به بعد شرایط ورودی سختگیرانه تر خواهد شد.

تجویز دارو :

اپتومتریستهای کانادا از سال 1979 مجاز به استفاده از داروهای تشخیصی بودند. نخستین دوره آموزشی استفاده از داروهای درمانی در سال 1993 توسط دانشگاه Alberta برگزار شد که شامل 60 ساعت مباحث تئوری در دانشگاه آلبرتا و 40 ساعت عملی در Northeastern State University in Tahlequah در ایالت اکلاهامای آمریکا بود و بالاخره در سال 1996 منطقه آلبرتا اولین منطقه در کانادا شد که به اپتومتریستها مجوز استفاده از داروها جهت درمان بیماریهای چشمی را داد.

هم اکنون در کانادا دو نوع مجوز یا license دارویی به اپتومتریستها داده میشود:

Optometric drug license : اپتومتریستهای دارای این مجوز ، میتوانند بیحس کننده های موضعی ، رنگهای موضعی چشمی ، داروهای میدریاتیک موضعی چشمی و داروهای سیکلوپلژیک موضعی چشمی را جهت انجام معاینات اپتومتری بکار ببرند.

Therapeutic drug license : برای دریافت این مجوز اپتومتریستها باید از یکی از دانشگاههای مورد تایید بورد فارغ التحصیل شده باشند و قسمت Ocular Therapeutic (O.T.) آزمون Canadian Standards Assessment را با موفقیت گذرانده باشند و نیز دوره کلینیکی 40 ساعته تجویز دارو را طی کرده باشند. اپتومتریستهای دارای این مجوز میتوانند داروهای موضعی زیر را جهت درمان بیماریهای anterior segment بکار ببرند:

• داروهای میدریاتیک
• داروهای سیکلوپلژیک
• داروهای ضد حساسیت غیر استروئیدی
• داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی
• داروهای ضد عفونت (آنتی بیوتیکها)
• استروئیدهای موضعی چشمی

* اپتومتریستها فقط هنگامی که در قرنیه زخمی وجود نداشته باشد و در دوره های درمانی کوتاه مدت (حداکثر 4 هفته) ، مجاز به استفاده از استروئیدها و آنتی بیوتیکها هستند.

فرصتهای شغلی :

اپتومتریستهایی که مایل به اشتغال در کانادا هستند باید دارای دکترای حرفه ای اپتومتری (OD) باشند و به تایید بورد تخصصی استان یا منطقه مورد نظر برسند. در کانادا فرصتهای شغلی زیادی برای اپتومتریستها وجود دارد. بعنوان مثال 100 درصد فارغ التحصیلان دانشگاه واترلو حداکثر تا 6 ماه پس از فارغ التحصیلی مشغول بکار میشوند. . اکثر اپتومتریستها وارد کار خصوصی (انفرادی ، شراکتی یا گروهی) میشوند و برخی از آنها نیز در کلینیکهای بزرگ یا بیمارستانها استخدام شده و یا توسط دولت در پروژه های سلامت عمومی مشغول بکار میشوند. تعدادی نیز وارد صنعت میگردند. همچنین برخی از آنها پس از ادامه تحصیلات آکادمیک به تحقیق و تدریس در دانشگاهها مشغول میشوند و یا با گذراندن دوره های رزیدنتی ، به ارائه خدمات تخصصی اپتومتری میپردازند. اپتومتریستها در کانادا اجازه کار درچند محل جداگانه را دارند.

هم اکنون حدود 3000 اپتومتریست در کانادا مشغول به کار میباشند. بطور میانگین به ازای هر کلینیک اپتومتری 2.3 نفر اپتومتریست وجود دارد و هر کینیک سالانه 2800 مریض را معاینه مینماید. در آمد سالانه یک اپتومتریست در کانادا 70 الی 80 هزار دلار میباشد و داشتن برنامه کاری منظم ، نداشتن موارد اورژانسی و درآمد کافی ، اپتومتری را به یکی از حرفه های خوب در کانادا تبدیل کرده است.

دانشگاهها:

در کشور کانادا دو دانشگاه اقدام به تربیت اپتومتریست مینمایند که عبارتند از دانشگاههای واترلو و مونترئال .

The University of Waterloo :

این دانشگاه در استان آنتاریو واقع است و زبان تدریس در آن انگلیسی میباشد. برنامه IOBP توسط این دانشگاه ارائه میگردد. دانشکده اپتومتری ابتدا در تورنتو واقع بود و در سال 1967 به واترلو منتقل گردید. سالانه 90 نفر اپتومتریست از این دانشگاه فارغ التحصیل میشوند.

L'Université de Montréal :

این دانشگاه که در استان کبک قرار دارد اولین دانشگاه ارائه دهنده اپتومتری در کانادا بود. زبان تدریس در این دانشگاه فرانسوی میباشد. هر ساله 40 نفر از این دانشگاه فارغ التحصیل میشوند. جالب است بدانید دوره دکتری اپتومتری در این دانشگاه 5 ساله است که یک سال اول دوره Preparatory Year for Optometry و چهار سال مابقی دوره Doctor of Optometry – OD میباشد.

انجمنها و تشکلها :

Canadian Association of Optometrists

Alberta Association of Optometrists 

Saskatchewan Association of Optometrists 

Manitoba Association of Optometrists 

Association des optométristes du Québec 

New Brunswick Association of Optometrists

Nova Scotia Association of Optometrists

Prince Edward Island Association of Optometrists

Canadian Examiners in Optometry

The College of Optometrists of British Columbia

College of Optometrists of Ontario

Canadian Association of Optometry Students

CRA – Information for Qualified Practitioners

Third World Eye Care Society Canada

Vision Institute of Canada